Kosjer, wat is het?

De Joodse regels op het gebied van voeding vallen onder het begrip kasjroet. Bepaalde levensmiddelen zijn geoorloofd, andere niet of uitsluitend indien geproduceerd onder rabbinaal toezicht. Een actuele Nederlandse kasjroetlijst met kosjere (geoorloofde) levensmiddelen, dergelijke lijsten uit andere landen, een lijst met geoorloofde vissen in het Nederlands, Engels en Frans, een lijst van ongeoorloofde Euronummers (kleurstoffen, emulgatoren) en adressen van kosjere winkels, restaurants en bedrijven in Nederland wordt door het NIK in het Nederlands en Engels op NIK-net gepubliceerd.

Kosjer / kosher certificering / certificatie
Uw product of productieproces kosjer / kosher gecertificeerd
Heeft uw product nog geen kosjercertificaat? Of wilt u een kosjer certificaat voor uw productieproces. Beide mogelijkheden zijn het onderzoeken waard. En dat doet Opperrabbinaat voor Nederland voor u. Het Opperrabbinaat verzorgt kosher certificatie. Lees HIER verder.
Actief in de levensmiddelenindustrie? En u wilt kosjer fabriceren? Neem dan contact op met het Opperrabbinaat voor Nederland.

Kosher certification: Chief Rabbinate of Holland, at home in the Netherlands & beyond.
Are you an active player in the foodindustry? You would like to produce kosher? You should contact the Chief Rabbinate of Holland, the certifying agency for kosher production with a grand and long reputation.
FURTHER
……………………………………………………………………………………………………..

Het was de eerste keer dat ik kosjer eten kreeg in het vliegtuig, wat een aangename ervaring was. Ik wist niet eens dat de mogelijkheid bestond. Eigenlijk moeten ze in een vliegtuig altijd kosjer eten geven, vind ik. Het ziet er echt schoon uit, al is het wel een beetje onhandig, al dat extra plastic en de verzegeling.
Columniste Nilgün Yerli in Het Parool
……………………………………………………………………………………………………..

Kosjer, in het kort

Wat is kosjer voedsel?
Kosjer (hebreeuws: kasjeer; letterlijk: geschikt) betekent dat het voedsel afkomstig is van planten of geoorloofde dieren en op een bepaalde manier is bereid volgens de regels van de Joodse religie.

Welk voedsel is geoorloofd?

  • Alle planten en zuiver plantaardige producten zijn geoorloofd.
    Landdieren die gespleten hoeven hebben èn herkauwen zijn geoorloofd. Dus bijvoorbeeld runderen en schapen. Niet geoorloofd: onder meer varkens en paarden.
  • Vogels en andere vliegende dieren: in de Tora (5 boeken van Mozes) worden de soorten genoemd die níét geoorloofd zijn. Niet genoemd en dus wel kosjer zijn o.a. kippen, eenden, ganzen, kalkoenen.
    Waterdieren zijn geoorloofd als ze zichtbare vinnen èn schubben hebben zolang ze in het water zijn. Dus bijvoorbeeld haring, schol en karper, maar niet paling en steur.
  • Alle andere dieren zijn niet geoorloofd. Daaronder vallen bijv. kikkers, slakken, schaaldieren, kreeften, garnalen.

In voedsel verwerkte ingrediënten
Melk, melkproducten, eieren of visproducten zijn in principe geoorloofd als ze van geoorloofde dieren afkomstig zijn. Dus wel geitenmelk of ganzeneieren, maar niet ezelinnenmelk, kievitseieren of kaviaar.

Gelatine is een dierlijk product en wordt gewoonlijk niet gemaakt van geoorloofde èn kosjer geslachte (zie onder) dieren. Producten waarin gelatine is verwerkt zijn dus niet kosjer, zoals verschillende soorten drop, toffees, spekkies, gomballen, pudding.

Agar-agar en gemodificeerd zetmeel zijn plantaardig en dus wel geoorloofd. Bovengenoemde producten zijn dus wel kosjer als ze op basis van deze producten bereid zijn.

In veel industriële voedingsmiddelen worden tegenwoordig emulgatoren gebruikt, zoals in margarines, vetten voor bakkerijproducten, sauzen. Vaak zijn die emulgatoren van dierlijke oorsprong en dan geldt hetzelfde als voor gelatine. Zelfs al komen ze in minuscule hoeveelheden voor, toch is het betrokken voedingsmiddel dan ongeoorloofd.

Bijenhoning is geoorloofd. Het wordt immers niet gemaakt, maar alleen verzameld door de bij (die zelf niet geoorloofd is).

Het slachten
Zoogdieren en vogels moeten op een speciale manier geslacht worden, namelijk door met een vlijmscherp mes in één ononderbroken bewegging luchtpijp en slokdarm door te snijden. De bloedtoevoer naar de hersenen wordt automatisch gestopt en het dier raakt buiten bewustzijn. Hierdoor en door de snelheid van het snijden is kosjer slachten één van de meest pijnloze methodes. Het mag alleen gedaan worden door joden die daarvoor speciaal zijn opgeleid.

Het vlees moet, voor het gegeten mag worden, enige tijd in water en in zout gelegd worden om het bloed er zoveel mogelijk uit te laten trekken. Het eten van bloed, ook van geoorloofde dieren, is namelijk verboden.

Kosjer geslacht vlees wordt alleen verkocht in speciale slagerijen (momenteel één in Nederland) en in enkele andere winkels met kosjere producten.
Geoorloofde vissen hoeven niet op een speciale manier gedood te worden en kunnen dus overal gekocht worden.

Het bereiden
De belangrijkste regel bij het bereiden van kosjer voedsel is het gescheiden houden van melk en vlees. Dat houdt in dat in een gerecht geen melk of melkproducten vermengd mogen worden met vlees of vleesproducten (van zoogdieren of vogels). Dus bijvoorbeeld geen vleesbouillon met room, geen boterham met roomboter en worst, maar wel zalm met zure room.

Deze regel wordt op drie manieren in zeer strikte zin uitgewerkt.

  1. Niet alleen in één gerecht, maar ook in een hele maaltijd wordt geen melk en vlees samen gegeten. Dus na een vleesmaaltijd geen koffie met melk toe en als men brood met roomboter of kaas eet drinkt men er geen bouillon bij. Er wordt na het eten van vlees minimaal 1 uur gewacht voor men melkproducten gebruikt.
  2. Serviezen, bestek en keukengerei worden òf voor melkproducten, òf voor vleesproducten gebruikt, niet voor beide. In een kosjere huishouding vind je dus al deze dingen dubbel: een “melkservies” en een “vleesservies”, “melkpannen” en “vleespannen”, enzovoorts.
  3. Kaas is een moeilijk geval, omdat het gemaakt wordt door melk te laten stremmen met een dierlijk enzym. Kosjere kaas wordt daarom op een speciale manier bereid en is herkenbaar aan een stempel of zegel.

Wijn
Druivensap en wijn zijn alleen geoorloofd als het hele productieproces door Joden is gedaan. De bereidingswijze verschilt niet van normale wijn. Op het etiket staat dat de wijn kosjer is.

tekst: M. Godschalk, 2005

Reacties zijn gesloten.