De Eerste Kamer zal de behandeling van het initiatiefwetsvoorstel Thieme over het invoeren van een verplichte voorafgaande bedwelming bij ritueel slachten afronden met een hoofdelijke stemming op 19 juni 2012. Het voorstel krijgt naar verwachting geen meerderheid.
Doorslaggevende bezwaren
Een jaar geleden, op 26 juni 2011, stemde de Tweede Kamer voor een weliswaar impliciet maar praktisch volledig verbod op kosjer slachten – Sjechieta. Op 19 juni stemt de Eerste Kamer over de zelfde wet, maar dan zal tweederde van de Senatoren ‘nee’ zeggen, tegen de wet Thieme. Dit bleek aan het einde van opnieuw een marathonzitting over het wetsvoorstel onbedwelmd ritueel slachten.
In de Eerste Kamer hebben de fracties van PvdA, CDA, VVD, D66, SGP en ChristenUnie doorslaggevende bezwaren tegen het wetsvoorstel. De fracties van Partij voor de Dieren, PVV, 50PLUS en OSF zijn ronduit voor. SP en GroenLinks voelen wel iets voor het voorstel van initiatiefneemster Thieme om met een aangepast wetsvoorstel te komen.
Rij gereserveerd voor Joodse delegatie
Uiteraard was het NIK vertegenwoordigd gedurende de behandeling van het wetsontwerp afgelopen dinsdagmiddag en -avond. Op de genodigdentribune was een rij gereserveerd voor de Joodse delegatie, waaronder Jaap Hartog, voorzitter van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap, Ronnie Eisenmann, voorzitter van de Joodse Gemeente Amsterdam, Ruben Vis, secretaris van het NIK, alsmede opperrabbijn Jacobs, NIK-rabbijn Evers, Chacham Toledano en rabbijn Katzman uit Den Haag.
De Eerste Kamer maakte korte metten met het wetsvoorstel van Thieme (PvdD). Zo kort dat men haar zelfs geen mogelijkheid tot novelle (aanpassing van het wetsontwerp) gunt. De Senatoren van met name VVD, CDA, PvdA en D66 waren klaar met de povere wetgeving en de even zo povere verdediging door de leidster van de Partij voor de Dieren. Ook de woordvoerders van Christenunie en SGP hadden hun beperkte spreektijd niet in hun geheel nodig om duidelijk te maken hoe afkeurend zij denken over het wetsvoorstel.
Bezwaren van principiële, pragmatische en wetstechnische aard
Het destijds bij de behandeling in de Tweede Kamer aangenomen amendement bleek in de Eerste Kamer op bezwaren van principiële, pragmatische en wetstechnische aard te stuiten. De voorgestelde ontheffingsgrond hield in dat als wetenschappelijk kan worden aangetoond dat onbedwelmd slachten ook mogelijk is zonder onnodig dierenleed aan te richten, Joden en Islamieten volgens hun eigen voorschriften ritueel mogen blijven slachten.
Een meerderheid aan tegenstemmers in de Eerste Kamer vindt dat het initiatiefvoorstel zoals het nu luidt, de vrijheid van godsdienst aantast en daardoor de Joodse en Moslim gemeenschap in Nederland marginaliseert. Zij steunen de lijn van het convenant dat staatssecretaris Bleker onlangs sloot met de Vereniging van Slachterijen en Vleesverwerkende bedrijven, het Contactorgaan Moslims & Overheid, en de Permanente Commissie tot de Algemene Zaken van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap.
“Parlementaire geschiedenis geschreven”
De fracties van PvdA, VVD en D66 voerden als een van de bezwaren tegen het amendement aan dat nu de bewijslast wordt omgekeerd. Volgens senator Nico Schrijver (PvdA) verbiedt het voorstel Thieme nu een burger zijn grondrecht van vrijheid van godsdienst uit te oefenen, tenzij hij op basis van onafhankelijk vastgesteld wetenschappelijk bewijs kan aantonen dat er geen schade wordt berokkend aan dieren. Daarmee is volgens de PvdA-senator de hoofdregel omgedraaid: “Hier is de beperking de regel en de vrijheid de uitzondering”.
Volgens senator Joris Backer (D66) kan de initiatiefwet in strijd zijn met internationale verdragen en met in de grondwet voorziene waarborgen.
VVD-senator Sybe Schaap verweet de initiatiefneemster dat zij een te absoluut standpunt inneemt en daarmee religieuze groeperingen tegen zich in het harnas jaagt. Hij pleitte voor een goede afweging tussen dierenwelzijn en de vrijheid van godsdienst.
Senator Ester (CU) zei dat met het debat in de Eerste Kamer “parlementaire geschiedenis is geschreven”.
