Rabbijn mr drs. R. Evers
Van 31 december tot 2 januari organiseerde de World Zionist Organisation onder leiding van Rav Jechieel Wasserman in Jeruzalem een grote conferentie, waar vanuit de hele wereld 118 rabbijnen aan deelnamen.
Het was een verademende ervaring om te zien hoe de rabbinale problematiek wereldwijd verschilt en overeenkomt.
Rabbijn Arje Mettenky uit de Verenigde Staten beet het spits af met het grote Amerikaanse schoolprobleem: de Joodse scholen zijn te duur voor de gemiddelde burger. Daar lijden de sjoelrabbijnen onder omdat het meeste geld van de sjoelleden naar de scholen en hun rabbijnen gaat waardoor de sjoelrabbijn achter het net vist en met een karig salaris moet proberen rond te komen.
Hij kan natuurlijk parttime ook schoolrabbijn worden hetgeen de meeste sjoelrabbijnen ook doen. Niettemin blijven de scholen bijna onbetaalbaar, zeker voor de kinderrijke (rabbinale) families. Rabbijn Mettenky schrijft een deel van de alija vanuit Amerika mede toe aan dit financiële probleem. Omdat de scholen in Israel nog betaalbaar zijn, besluiten pa en ma relatief gemakkelijk om hun schoolheil in Israel te zoeken en dus als gezin op aliya te gaan.
Politiek werk
De Opperrabbijn van Parijs, Rabbi Jitschak Guggenheim, ging in op de taak van een rabbijn. Hij meende, dat die er voornamelijk uit bestond om de `jagon ve’anacha’ – de zorgen van de gemeenteleden te verlichten. Dit veronderstelt veel sociaal-pastoraal werk maar ook politiek optreden. Wanneer het Jodendom of Israel bedreigd worden in de media of in het Parlement moet de rabbijn een leidende rol nemen in de verdediging.
Maar de Opperrabbijn van Rome, Sjemoe’eel Di Segni, was het op dit laatste punt totaal oneens met zijn Franse collega. Een rabbijn moet het politieke optreden overlaten aan de geëigende kanalen en zich niet te veel inlaten met dit aards en werelds gekonkel. Hij vertelde ook van een merkwaardig voorval in Rome: verschillende restaurants in Rome, die van hem een hechsjeer, kosjer-certificaat krijgen, wilden Sylvester, oudejaarsavond vieren. Hij wilde dat verbieden maar kreeg de wind van voren van verschillende van zijn Romeinse gemeenteleden.
Legendarisch
Hoogtepunt van dit congres was de aanwezigheid van beide Israelische Opperrabbijnen, Rav Jona Metzger en Rav Sjlomo Amar. Deze laatste is de Sefardische Opperrabbijn en staat bekend om zijn legendarische kennis en zijn daadkrachtig leiderschap. De voorzitter van de Rabbinale rechtbanken in Israel Rav Sjlomo Dichovsky hield een indrukwekkend betoog over het vergemakkelijken van de procedure om kleine kinderen Joods te laten worden. Gioer is nog steeds een heikel punt in Israel. Maar Rav Dichovsky brak een lans voor meer consideratie voor de positie van kinderen.
Niet einde van alle problemen
Rabbijn Avichai Appel uit Dortmund ging in op het Beriet mila – besnijdenis probleem dat het Duitse Jodendom teisterde vanaf de zomer. De gearresteerde Rabbijn Goldberg uit Hof was ook aanwezig, alsmede zijn Limburgse echtgenote, die zelfs Duits met een zachte `g’ sprak. Inmiddels, legde de Berlijnse rabbijn Ehrenberg uit, was er inderdaad een wet in Duitsland aangenomen, die het besnijden zonder meer toestaat maar dit betekende zeker niet het einde van alle problemen.
Er is nog veel antisemitisme en een Duitse middelbare scholier vertelde mij, dat hij wordt uitgescholden als scheisse Jude en andere weinig vleiende commentaren op zijn Joodse uiterlijk.
Na de Tweede Wereldoorlog
Rabbijn Balan uit Leipzig was ook aanwezig. Deze jonge geestelijke leider was de eerste rabbijn, die zijn semiecha, rabbinale diploma, na de Tweede Wereldoorlog had gehaald aan het Lauderinstituut in Berlijn.
Ik was drie jaar geleden bij de uitreiking van zijn diploma in München. Dat was inderdaad een zeer emotionele gebeurtenis: een semiecha uitgereikt te krijgen op een steenworp afstand van de plaats waar Hitler zijn anti-Joodse campagne startte. Rabbijn Balan prees de Hollandse kip, die ook Leipzig inmiddels had veroverd. In Duitsland wordt nog steeds niet kosjer geslacht.
Technische snufjes
In de middag gaf de befaamde ingenieur rabbijn Jisraeel Rosen van Machon Tsomet zijn visie op technische snufjes waarmee het Joodse leven veraangenaamd kan worden. Hij toonde een door hem ontwikkelde invalidewagen, die electrisch op Sjabbat gereden mochten worden en ook zijn zogenaamde `gerama-switch’, een schakelaar, die apparatuur alleen op indirecte wijze in- en uitschakelt hetgeen in noodgevallen op Sjabbat wordt toegestaan. In Nederland kunnen zijn vindingen worden toegepast bij ringleidingen in sjoels. Hij vertelde vol trots dat ook in de sjoel van de gezaghebbende Engelse dayan (rechter) Chanoch Ehrentrau zo een sjabbes-kosjere ringleiding geïnstalleerd was.
Zeer emotioneel
Het afsluitende bezoek aan de spelonk de Machpela in Chevron, waar de Aartsvaders en –moeders begraven liggen was uiteindelijk zeer emotioneel. Als je bedenkt hoe daar 4000 jaar geleden de basis van het Joodse volk werd gelegd en hoe wij daar nu als bedreigde minderheid bij de gratie van de Whaqf, de religieuze moslimraad, alleen op bepaalde plaatsen en uren mogen davvenen (bidden), besef je dat we zelfs midden in ons eigen heilige Land nog niet echt thuis zijn. De zaal van Aartsvader Jitschak mochten we zelfs helemaal niet betreden!
Wat een goles …
