Pesach brochure 5777

Bekijk HIER de Pesach brochure in PDF formaat.

11 april – 18 april 2017

Eerste Sederavond       maandag 10 april
Tweede Sederavond       dinsdag 11 april

Begin vasten bechorim, maandag 10 april om 05.03 uur
Begin chameetsverbod maandag 10 april om 10.26 uur
Chameets verbranden, maandag 10 april vóór 11.47 uur
Begin jom tov, maandag 10 april om 20.15 uur

Inhoud 

Voorwoord
Haggadot
Instructies voor Pesach
Waar kunt u kasjeren?
Chameets-onderzoek – Bedikat Chameets
Chameets verbranden
Instructie verkopen chameets
Ta’anit Bechorim
Huisdieren
Verkoop Pesach-artikelen
Overzicht sedercursussen en op Pesach gerichte sjioeriem
Vragen aan de rabbijn
Overzicht gezamenlijke Seder-vieringen
Overzicht Pesach-producten
Vragen over Pesach
Speciaal voor kinderen! Doe je mee?
Volmacht voor het verkopen van Chameets – NIET MEER MOGELIJK!

Voorwoord

Beste dierbare lezer,

Met Pesach zullen wij wederom gaan seideren. De één doet dit met het gezin en de ander met familie en vrienden en weer een ander op een gezellig vakantieoord.
Tijdens de seider staan wij stil bij een groot aantal gebeurtenissen dat ons volk 3329 jaar geleden is overkomen. Deze ervaringen, samen met die van de generaties daarvoor, hebben een solide basis gelegd voor de vorming van ons volk.
Wij ontvingen de Tora, hebben 40 jaar lang in de woestijn rondgezworven en arriveerden in Israel, waar onze voorouders uiteindelijk de Beet Hamikdasj hebben gebouwd. Na verloop van tijd werd deze verwoest en kwamen wij buiten Israel in ballingschap terecht, waarna onze voorouders gedurende 2 millennia continu werden vervolgd.
Aan het begin van de Hagada nemen van wij de boodschap van de rabbanim, onze geleerden, ter harte. Niet alleen nu, maar ook in de tijd na de komst van de Masjiach, dienen wij nog steeds melding te maken van de wonderen die zich hebben afgespeeld rondom de uittocht uit Egypte, omdat het concept uittocht en bevrijding toen in gang is gezet en zich heeft voltrokken.
In zekere zin maakt alles dat zich sindsdien heeft afgespeeld onderdeel uit van een massale vlucht, één lange exodus.
Dagelijks, alles waarmee wij bezig zijn en geconfronteerd worden is een volgende stap in het verlaten van onze persoonlijke ballingschap en ook die van de wereld in het algemeen. Het zich ontdoen van het negatieve.
Het verlaten van Egypte was de eerste sprong voorwaarts. Heel de idee van menselijke ongebondenheid om later vrijheid en uittocht mee te maken begon en komt voort uit deze uittocht.

Vervolgens behandelt de Hagada de vier zonen:
De verstandige, de kwaadwillende, de onschuldige en het kind dat niet vragen kan.

De Hagada leert ons hoe te reageren op de unieke behoeften van vier verschillende types van kinderen, of eventueel hetzelfde kind, afhankelijk van de omstandigheden en de motivatie achter de vraag.
Het verstandige kind toont zijn opwinding voor Tora-leren, terwijl hij zich er ook over verbaast dat G’d zich bekommert over allerlei rituelen. Waarom storten wij ons dan niet op filosoferen en mediteren, vraagt hij. Wij leggen hem dan uit dat G’d wil dat wij ons, inclusief onze cognitieve eigenschappen, met hem verbinden door middel van het doen van mitswot.
Het kwaadwillende kind sluit zich uit van het gebeuren tijdens de seider. Toch is aan ons de schone taak om hem er nu bij te betrekken. De uittocht van Egypte heeft zich afgespeeld vóór de ontvangst van de Tora, nu zijn wij daar ruimschoots aan voorbij. Geef hem een plek naast het verstandige kind, waardoor hij hem de mooie ervaringen van Tora en mitswot uit de doeken kan doen en wellicht hij hierdoor geïnspireerd wordt.
Het onschuldige kind is weliswaar niet zo briljant, maar op een manier is hij meer is contact met de abstracte G’d.
Het kind dat niet vragen kan, doet wel wat er gedaan moet worden, maar is er niet bij betrokken en vraagt zich ook niets af. Zorg ervoor dat hij vragen stelt, zodat hij ook Tora leert en het tot hem doordringt.
Er is echter nog een vijfde kind. Dit kind komt niet naar de seiderviering toe.
Aan ons allen is het de plicht en geldt de verantwoordelijke taak, dit kind, deze groep wel aan de Seider tafel te krijgen.
Ontzettend veel succes!

Met een vriendelijke Pesach kasjeer wesameach groet,

Rabbijn Zwi Spiero
Joodse Gemeente Amsterdam

 

 

 

 

 

Haggada voor iedereen

Bij de WIZO verkrijgbaar:

Deze praktische Haggada!

Overzichtelijk, in drie kolommen:

• Ivriet
• Nederlands
• Fonetisch

Voor nog geen 10 euro!

 

Instructies voor het kasjeren voor Pesach

Kasjeren van het gerei
Bij voorkeur gebruiken wij op Pesach eetgerei en vaatwerk dat slechts voor dit feest bestemd is. Wil men ook de voorwerpen van ‘door het jaar’ gebruiken, dan bestaat daartoe in sommige gevallen de mogelijkheid van kasjeren. Chameets-voorwerpen die niet op Pesach worden gebruikt, moeten goed worden opgeborgen.
Waar een gemeentelijke gelegenheid tot het kasjeren van vaatwerk aanwezig is, moet men hier bij grote voorkeur gebruik van maken. Kan dit niet, dan volgen hier de belangrijkste bepalingen.

• De te kasjeren voorwerpen moeten de laatste 24 uur voor het kasjeren geheel schoon en ongebruikt hebben gestaan. Alle te kasjeren voorwerpen moeten vooraf intensief en aanslagvrij zijn gereinigd.

Een chameets pan waarin men kasjert, moet eerst zelf worden gekasjerd. Daartoe wordt de pan tot de rand met water gevuld en opgezet tot het water kookt. Dan werpt men er een gloeiende steen in of houdt er een pook in die eerst op het vuur tot gloeien is gebracht, zodat het kokende water over de rand loopt.
Daarna dompelt men de te reinigen voorwerpen eenmaal (met behulp van een net of mandje) in de pan, zodat de voorwerpen geheel worden omgeven door het water, dat voortdurend op kookhitte wordt gehouden. Hiervoor houdt men tegelijkertijd met de te kasjeren voorwerpen een gloeiende pook of steen in het kokende water. Men neemt de voorwerpen er dan dadelijk weer uit (eventueel met een tang) en spoelt ze met koud water af.

• Vorken, lepels, aluminium borden of pannen, messen uit één stuk en alle houten voorwerpen kunnen op deze wijze worden gekasjerd. Indien de aluminium pannen niet uit één stuk zijn vervaardigd, kunnen ze worden gekasjerd, mits de plekken waar de delen zijn vastgeklonken vóór het kasjeren met een gas- of steekvlam worden gegloeid. Voorwerpen van aardewerk (en ook porselein) en hoorn kunnen niet worden gekasjerd en dus niet tijdens Pesach gebruikt worden.
• Fornuizen, gastoestellen, e.d. moeten worden gegloeid. Elektrische kookplaten dienen een tijd lang hoog te branden nadat ze eerst goed zijn gereinigd. Daarna gloeit men ze van buiten met een steekvlam, indien het niet mogelijk is ze met aluminiumfolie te bedekken. Ovens moeten goed worden gereinigd, bijvoorbeeld met een ovenreiniger. Hierna kasjert men met een steekvlam.
  Losse delen worden met aluminiumfolie bedekt.

De wanden van magnetrons worden niet warm, zoals de andere typen ovens. Reinig de magnetronoven zorgvuldig, plaats er een open glazen bak in met water met een beetje schoonmaakmiddel en zet de magnetron aan zodat de damp vrij kan circuleren.

• Aanrechten, gootstenen, keukentafels (ook formica) enz. kunnen door het gieten van kokend heet water over een gloeiende steen of pook worden gekasjerd. Het is aan te bevelen om voor Pesach voor een aparte afdekking zorg te dragen.
  
  Kasjeren van glaswerk
  Glas wordt als volgt gekasjerd:
  • Het glas dient minimaal 24 uur zonder onderbreking in water ondergedom­peld te zijn.
  • Daarna dient het water verschoond te worden en moet het glas opnieuw minimaal 24 uur onder water staan.
  • Daarna dient opnieuw het water verschoond te worden en moet het glas voor een derde keer 24 uur onder water staan.
  • Voorwerpen van Pyrex, Duralex enz. kunnen niet worden gekasjerd.
  • Informatie over het kasjeren van afwasmachines en plastic voorwerpen, is verkrijgbaar bij het rabbinaat.

Waar kunt u kasjeren?

Voor het kasjeren van uw vaatwerk en het touwelen in het mikwe kunt u op de volgende plaatsen terecht:

JCC Amsterdam
Van der Boechorststraat 26, 1081 BT Amsterdam.
Woensdag 5 april van 13.00 – 15.00 uur; zondag 9 april van 11.00 – 16.00 uur
Tevens gelegenheid tot touwelen en inleveren van chameets contract.

NIG Den Haag
Chaj, Spaarwaterstraat 200
Donderdag 6 april van 16.00 – 18.00 uur
Aanmelden: [email protected]

NIG Rotterdam
Alleen op afspraak: [email protected]

NIG Utrecht
Mikwe, Springweg 164
(in overleg: [email protected])

IPOR
Neem contact op met een van de IPOR rabbijnen voor de mogelijkheden:
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]

Chameets-onderzoek – Bedikat Chameets

Het chameets-onderzoek is dit jaar op zondagavond 9 april na zonsondergang (vanaf 21.15 uur).
Ingaande de zoekavond moet het huis al helemaal klaar zijn voor Pesach.
Voordat het onderzoek begint zegt men een beracha:

 

 

Baroech atta H’ Elo-kenoe melech ha’olam asjer kidesjanoe bemitsvotav vetsivanoe al bi’oer chameets.

“Geprezen bent U, o G’d, Koning van de wereld, Die ons geheiligd heeft met Zijn geboden en ons opgedragen heeft chameets te verwijderen.”

Wanneer verschillende mensen samen bedikat chameets doen, moeten allen de beracha horen en zij antwoorden met ‘amen’, die meestal wordt uitgesproken door de ba’al habajit (de heer des huizes).

Indien men zelf niet in de gelegenheid is om chameets te zoeken, mag men een sjaliach (vertegenwoordiger) aanstellen. Wanneer de sjaliach de bedikat chameets alléén doet, zegt hij de beracha.

Tussen de beracha aan het begin van het onderzoek en de verklaring van nietigheid van chameets die na het onderzoek wordt uitgesproken, mag er niet worden gesproken, tenzij de interruptie te maken heeft met het zoeken en wegruimen van chameets.

Gebruikelijk is om het chameets te zoeken met een brandende kaars, omwikkeld met een handvat van aluminiumfolie. Eventueel kan men een zaklantaarn gebruiken. Sommigen nemen een veer, een houten lepel en een zakje om het gevonden chameets in te deponeren. Wanneer men chameets heeft gevonden, moet men het goed opbergen om het de volgende ochtend te verbranden

Nadat alles goed onderzocht is, zegt men de volgende verklaring

 

 

 

“Al het chameets en het gerezene dat zich in mijn gebied bevindt, dat ik niet gezien heb en niet vernietigd heb en waarvan het bestaan mij niet bekend is, verklaar ik nietig zoals het stof der aarde.”

Chameets verbranden

Al het chameets, behalve het chameets dat door middel van een volmacht via het rabbinaat aan een niet-Jood is verkocht,  dient voor het ingaan van het chameetsverbod op maandag 10 april te worden verbrand voor 11.47 uur.

Na het verbranden zegt men:

 

 

 

 

 

 

“Al het chameets en het gerezene dat zich in mijn gebied bevindt, zowel dat ik gezien heb als dat ik niet gezien heb, zowel dat ik weggeruimd heb als dat ik niet weggeruimd heb, verklaar ik nietig zoals het stof der aarde.”

Instructie verkopen chameets

Het is de plicht (mitswa) er voor te zorgen dat gedurende Pesach zich geen enkel chameets in Joods bezit bevindt, ongeacht waar zich dit bevindt. Het chameets wordt daarom  vernietigd, in openbare vuilcontainers gestort, of weggegeven aan een niet-Jood.
Ten onrechte meent men vaak dat het rechtstreeks aan een niet-Jood verkopen van chameets of het verkopen van chameets via een volmacht aan het rabbinaat, een verplichting is die behoort bij de voorbereidingen van Pesach.
Het is alleen zo dat wanneer men zijn chameets niet wil vernietigen, of wegschenken, er de mogelijkheid tot verkoop bestaat. Geadviseerd wordt om de verkoop via een volmacht aan het (opper-) rabbinaat te realiseren.
Het volmacht- formulier vindt u HIER 
Vul het formulier volledig in en lever het tijdig aan bij het (opper-)rabbinaat.

Landelijk
Opperrabbinaat voor Nederland
Tot donderdag 6 april, 17.00 uur
Van der Boechorststraat 26,
1081 BT Amsterdam
T:  020-301 8490
@: [email protected]

NIHS Amsterdam
Tot woensdag 5 april
Van der Boechorststraat 26
1081 BT  Amsterdam
T: 020 646 00 46
F: 020-404 1096
@: [email protected]

NIG Den Haag
Tot zondag 9 april, 12.00 uur
Cornelis Houtmanstraat 11
@: [email protected] |  https://goo.gl/forms/txNmrQYbZxkjkEri1

IPOR
Tot dinsdag 6 april, 12.00 uur
JCC, Van der Boechorststraat 26, 1081 BT Amsterdam
T: 020 301 8495
@: [email protected] 

 NIG Rotterdam
Tot donderdag 6 april, 17.00 uur
Nieuwpoortstraat 19,
3039 XL Rotterdam
T: 010 2655530 / 06 24253307
@: [email protected]

Ta’anit Bechorim

De vastendag voor de eerstgeboren jongens begint op maandag 10 april om 05.03 uur ‘s ochtends. In diverse synagogen vindt na het einde van de ochtenddienst een siejoem (het beëindigen van een Talmoedtraktaat of een zesde deel van de Misjna) plaats, gevolgd door een se’oedat mitswa (een feestelijke maaltijd). Eerstgeboren deelnemers hieraan hoeven de rest van de dag niet te vasten.

Begin van sjachariet op maandagochtend 10 april:
Buitenveldert: info via [email protected]
Amstelveen: om 6.45 uur
Lekstraat: info via [email protected]
RAS: info via [email protected]
Den Haag: om 08.00 uur
Sjoel Heemstede: graag aanmelden: [email protected]

Huisdieren

Het verbod om tijdens Pesach chameets in huis te hebben kan ook gevolgen hebben voor uw huisdieren. Veel soorten dierenvoeding bevatten namelijk granen die men niet in huis mag hebben. Daarnaast wordt er vaak soja, rijst of maïs aan toegevoegd, die uw viervoeter, vogel of vis, in tegenstelling tot uzelf, wel mag eten. Omdat de meeste honden en katten geen liefhebbers van matzes zijn, geven we hier een paar algemene tips.

Geef het dier zoveel mogelijk vers voer: vis, hart, pens enzovoorts. Koop het voor Pesach en vries het in kleine dagporties in.
U kunt er eventueel wat in bouillon verkruimelde matze doorheen doen.
Blikvoer dat geen granen bevat is toegestaan.
Voor vragen omtrent overige diersoorten en hun voeding op Pesach kunt u contact opnemen met de ressortale rabbinaten of het Opperrabbinaat voor Nederland.
Let op: sommige dieren kunnen bij een plotselinge verandering van voeding erg ziek worden. Raadpleeg hiervoor uw dierenarts.

Pesach-maaltijden

Bent u om wat voor reden dan ook niet in staat om zelf uw maaltijden tijdens Pesach te verzorgen, informeert u dan hier:

Amsterdam
Fa. Langerhuize
T: 020-347 2400
@: [email protected]

IPOR
Wilt u Pesach maaltijden thuis ontvangen?
Het IPOR helpt u graag verder!
@: [email protected]
T: 020-301 8495

Verkoop Pesach-artikelen

Amsterdam:
– Davids Corner, Kastelenstr. 114
T: 020-646 1002
www.davidscorner.nl

– Mouwes, Kastelenstr. 261
T: 020-661 0180
@: [email protected]

– Rimon Deli, Kastelenstr. 69
T: 020-644 7567
http://rimongrandcafe.nl/

Rotterdam:
Voor meer informatie: [email protected]

Overzicht sedercursussen en op Pesach gerichte sjioeriem

Neem je eigen Haggada mee!

Middelburg
Sjoel
Elke sjabbatmorgen voor de dienst.

NIHS Amsterdam
Rabbijn Zwi Spiero
JCC, Van der Boechorststraat 26
1081 BT  Amsterdam
Dinsdag 28 maart en 4 april van 20.00-21.30 uur
Aanmelden via:
@: [email protected]
T: 06-52328065

NIG Bussum
– Sjoel Bussum
Zondag 2 april om 10.30 uur (i.o.m. Annet Betsalel 035-6989250)
– Voor kinderen v.a. 6 jaar creatieve Pesach workshop en kinderseider op zondag 2 april 10.30 – 12.30, aanmelden [email protected].  Kosten niet-leden NIG Bussum € 5,–.

NIG Den Haag
NIG, Cornelis Houtmanstraat 11
Woensdag 29 maart en 5 april van 20.30 – 21.30 uur

NIG NHNW Heemstede
dinsdag 4 april
o.l.v. rabbijn S. Spiero
@: [email protected]

Halachische voordracht/sjabbat hagadol drasja:

Amstelveen: 8 april, tussen mincha em maariw,  rabbijn H. Groenewoudt:  Sjabbat Hagadol: “Chameets, waarom is het zo een zwaar verbod?” Dames en heren zijn welkom.

Buitenveldert: 8 april, mincha 19.45, halachische voordracht 20.10 uur, maariv 21.10 uur

Gerard Dousjoel: tijdens sjachariet, rabbijn S. Katz. Aanvang dienst 9.30 uur.

Vragen aan de rabbijn

Na afloop van de hier genoemde voordrachten met praktische Pesach-adviezen maar ook op andere momenten heeft u wellicht nog vragen. Neem dan contact op met een rabbijn in uw regio.

NIHS Amsterdam
Voor urgente zaken:
– @: [email protected]
– Rabbijn E. Wolff
T: 06-29 099 235
(alleen tijdens kantooruren)
@: [email protected]

Rabbijn H. Groenewoudt
T: 06 24211709
@: [email protected]

P.I.G.
Rabbinaat van de P.I.G.
@: [email protected]

Opperrabbinaat voor Nederland
T:  020-301 8490
@: [email protected]

NCRZ
Rabbijn S. Katzman
@ [email protected]    
T: 070-3470222

Opperrabbijn B. Jacobs
[email protected]
T: 020-3018495 / 033-4799247

 NIG Rotterdam
Rabbijn J. Vorst
T: 010-2655530 / 06-24253307
@: [email protected]  

NIG Den Haag
Rabbijn S. Katzman
@ [email protected]
T: 070-3470222

IPOR
Opperrabbijn B. Jacobs
[email protected]
T: 020-3018495 / 033-4799247

Rabbijn S. Evers
T: 033-4720943 / 06-1860 9355
@: [email protected]

Rabbijn S. Spiero
T: 023-5320707 / 020-3018495
@: [email protected]

NIG Noord-Holland NoordWest
T: 023-5320707
@: [email protected]

Overzicht gezamenlijke Seder-vieringen

In de volgende plaatsen worden gemeenschappelijke sedermaaltijden georganiseerd. Let op: meld u tijdig aan. Er zijn kosten aan verbonden.

Middelburg
Sjoel Middelburg
Maandag 10 april om 19.00 uur
Aanmelden via A.Herz 0118 611 382
Maximaal 75 plaatsen
Kosten voor niet-leden €45,-

NIG Bussum
Sjoel Bussum
Dinsdag 11 april om 19.15 uur
Aanmelden bij A. Betsalel vóór 30 maart:
@: [email protected]
T: 035-6989250

NIG Den Haag
NIG
Maandag 10 april om 19.00 uur
Aanmelden:
@: [email protected]

NIG Groningen
Sjoel Groningen
Maandag 10 april om 19.30 uur
@: [email protected]

NIG NoordHolland NoordWest
Lanckhorstlaan 42, Heemstede
Maandag 10 april
Meer informatie en aanmelding:
@: [email protected]

 NIG Leeuwarden
Sjoel, Slotmakersstraat 16
Dinsdag 11 april
Aanmelden vóór 4 april:
@: [email protected]

 NIG Oss
Oss
Dinsdag 11 april om 20.00 uur
Aanmelden via:
@: [email protected]
T 06-21237571

 NIG Rotterdam
A.B.N. Davidsplein 4, 3039 KA
dinsdag 11 april om 19.45 uur
Aanmelden via:
@: [email protected]
Kosten: leden €15,- , niet-leden €25,-

 NIG Twente
Sjoel Enschede, Prinsestraat 16
Maandag 10 april
Aanmelden via
@: [email protected]
o.l.v. chazan Avraham Serf
Beperkt aantal Haggadot aanwezig

NIG Utrecht
Grote zaal, Springweg 164
maandag 10 april om 21.00 uur
Aanmelden via:
@: [email protected]
Kosten voor niet-leden €15,- per persoon,
kinderen tot 13 jaar €7,50

NIG Zwolle
Sjoel
maandag 10 april
Informatie : Jaap Cyclik tel. 06-53579597

Overzicht Pesach-producten

Voor gebruik op Pesach verboden artikelen
Artikelen die op Pesach niet ons eigendom mogen zijn:
Alcoholhoudende dranken zonder Pesachzegel, beschuit, bier, biscuits, bouillonblokjes, brood, bruine suiker, lichte en donkere basterdsuiker, cornflakes, crackers, custardpudding en vlapoeder, drop, essences, gebak, gort, gries, havermout, koekjes, macaroni en andere pasta-deegwaren, matzes zonder Pesachzegel, medicijnen*, meel (paneer-, zelfrijzend en andere soorten meel), ontbijtkoek, vermicelli en alle overige producten die één of meer van de vijf graansoorten bevatten (tarwe, rogge, gerst, haver en spelt).

Artikelen die opgeborgen mogen worden:
Balletjes of zuurtjes (mits geen meel bevattend), bessensap, boter, citroen- en tomatensap, chocolade in alle vormen (mits geen meel bevattend), gember, honing, jam, kokosmeel, maïzena, mayonaise (mits geen meel bevattend), mosterd (mits geen meel bevattend), peulvruchten, pindakaas, rijst, rijstvlokken, kindermeel (voor zover het een rijstproduct is), siropen, specerijen, poeder- en vanillesuiker, tandpasta, tafelzuur, eau de cologne en parfums.

Toegestane artikelen

a. Artikelen bereid onder toezicht van het Opperrabbinaat voor Nederland:
• Matzes
• matzemeel
• kaas
• haring
• advocaat en likeur
Deze producten dienen voorzien te zijn van het Pesachzegel.

b. Onder Rabbinaal Toezicht voor Pesach bereide artikelen

c. Artikelen die geoorloofd zijn voor gebruik op Pesach, zonder speciaal voor Pesach te zijn vervaardigd:
– synthetische afwasmiddelen zoals Dreft, en Dubro.
– schoonmaakmiddelen zoals Cif, Vim
– toiletzeep (niet voor vaatwerk)
– poetsmiddelen: Haggerty, Silvo
– kristalsuiker
– cacaopoeder
– koffie en thee zonder toevoegingen (Douwe Egberts (JDE), Nespresso, Van Nelle), oploskoffie (Douwe Egberts, Nescafé Rood en Gold)
– fruit (vers)
– groenten (vers); geen peulvruchten, sperziebonen en snijbonen
– Spa Rood, Groen (Finesse) en Blauw
– vis (uitsluitend vers)
– zoetstof Natrena (vloeibaar en in poedervorm), Hermesetas tabletten.
– bruine amandelen
– ongepelde hazelnoten
– zout

d. Babyvoeding
De volgende producten mogen weliswaar door baby’s genuttigd worden, doch niet in aanraking komen met het Pesachvaatwerk. Pannen, borden etc. dienen apart gehouden te worden en apart te worden afgewassen.
– Nutrilon: Nenatal 1*, Nenatal BMF, Nenatal Protein Fortifier*, Nenatal Start*, H.A. 1*, Nutrilon Forte 1*, Omneo-Comfort 1* & 2*, Standaard 1*, Standaard 1* kant en klaar.
– Nutricia Olvarit: groenten en fruit serie
•  4m: 00 Appel (8591119001924), 01 Banaan (8591119001962), 72 Broccoli (5900852926549), 73 Bloemkool (5900852926556), 75 Wortel (5900852926570).
• 6m: 57 Appel Banaan Sinaasappel (8591119002198)
– Olvarit fruitdrank: 522 Boomgaardfruit (8712400102117).
– Olvarit Friends: 12m: 852 Appel & Banaan (8712400112659), 854 Appel Fruitmix (8712400112673).
– Mead Johnson: Enfamil, Enfamil Prosobee en Nutramigen 1 en 2

Geneesmiddelen
Over het gebruik van geneesmiddelen op Pesach raadplege men het Opperrabbinaat voor Nederland of het ressortale rabbinaat. Adressen en telefoonnummers vindt u op pagina 18. Verander geen enkel medicijn zonder eerst uw arts te raadplegen.

 Let op:
Alle artikelen die voor het gebruik op Pesach geoorloofd zijn zonder onder rabbinaal toezicht Kasjeer-Le-Pesach te zijn bereid, dient men vóór Pesach te kopen.

Let op 2:
Er zijn meerdere artikelen uit Israël, Frankrijk en andere landen verkrijgbaar met een zegel of opdruk ORT Kasjer lePesach, die volgens de Asjkenazische traditie desondanks ongeoorloofd zijn omdat zij kitniot (peulvruchten) bevatten. Lees goed op de verpakking en bij twijfel raadplege men zijn rabbinaat.

Let op 3:
Ook voor slaolie en bruine suiker geldt: uitsluitend geoorloofd indien ORT Kasjer lePesach.
Inlichtingen
Inlichtingen over artikelen waarover twijfel bestaat kan men – mits tijdig aangevraagd – verkrijgen bij het Opperrabbinaat voor Nederland, Van der Boechorststraat 26 te Amsterdam, [email protected], T: 020-301 8490, of bij de ressortale rabbinaten. De website www.oukosher.org bevat een lijst van producten met een OU-hechsjer (een O met een U erin) die het hele jaar kosjer voor Pesach zijn, zonder dat ze de P van Pesach in het hechsjer hebben staan.

Vragen over Pesach

1. Is de matsa een symbool van slavernij of bevrijding?

 In de Tora staat hierover: “Zeven dagen zult u daarbij (bij het Pesach-offer) matsot eten, brood van ellende, want in grote haast bent u uitgetrokken uit het land Egypte” (Deut. 16:3).

Rabbi Elazar en Rabbi Akiva
In de Talmoed (B.T. Berachot 9a) hebben Rabbi Elazar en Rabbi Akiva een meningsverschil over de betekenis van de haast.
Rabbi Elazar ben Azarja is van mening dat het gaat over de haast van de Egyptenaren.
Rabbi Akiva is van mening dat het gaat over de haast van het Joodse volk.
Dit leidt ook tot een verschillende uitleg van het tijdstip waarop de haast plaatsvond en de symboliek van de matze.
Volgens Rabbi Elazar ben Azarja was het moment van de haast ’s nachts. De Egyptenaren hadden ontzettende haast om de Joden weg te sturen naar aanleiding van de tiende plaag midden in de nacht.
Volgens Rabbi Akiva was het moment van de haast overdag. De Joden hadden haast om weg te komen uit Egypte vanwege de drukkende slavernij. De Uittocht uit Egypte vond overdag plaats.
Snelheid ’s nachts of overdag?
Volgens de uitleg van Rabbi Elazar ben Azarja eten wij de matsa op Pesach vanwege de snelheid ’s nachts. In de nacht waren de Joden nog niet uitgetrokken. Volgens deze uitleg moet de Hagada stellen dat: “Ha lachma anja – Dit het brood der ellende is dat onze voorouders hebben gegeten in Egypte”. Het is het brood van de ellende dat ze tijdens hun werk aten.
Maar volgens Rabbi Akiva die stelt dat wij matsa eten omdat de Joden in grote haast zijn uitgetrokken overdag, is de matsa een symbool van vrijheid en past daarbij de lezing van Ha lachma anja van Maimonides zeer wel: “Dit is het brood der ellende, dat onze voorouders, die uit Egypte zijn getrokken, hebben gegeten.”
Beide waar
Omdat beide meningen, die van Rabbi Elazar ben Azarja en die van Rabbi Akiva, waar zijn, eten wij de matsa met beide gedachten. Het brood der ellende eten we omdat we in Egypte zaten als slaven maar ook omdat wij snel vertrokken zijn uit Egypte. Matsa is brood van overgang. We vierden in Egypte de overgang van slavernij naar vrijheid.
Uiterst actueel
Voorgaande is tot op de dag van vandaag uiterst actueel. Wij zitten nog steeds in galoet (ballingschap). Ha lachma anja lezen wij om uit te leggen hoe dat kan. Het kan dus! Soms is ons Zionsverlangen sterk en hebben wij haast om naar het Heilige Land te trekken. Soms hebben we weinig haast om het galoet te verlaten. Soms heeft de omgeving daar wel veel haast mee. Vaak worden wij daardoor dan aangemoedigd in Israël ons heil te zoeken. 

2. Ik krijg maagklachten van matzes. Moet ik de hele week matzes eten of hoeft het alleen maar gedurende de beide sederavonden?

Men moet matzes eten gedurende de sederavonden. Voor zieken en mensen met maagklachten gelden lichtere maatstaven. Overleg dit met uw rabbinaat. Op Sjabbat Chol hamo’eed Pesach en de jomtov-dagen van Pesach moet men bij de verplichte maaltijden altijd motsie maken over twee matzes en daarvan een behoorlijk stuk eten. Voor de overige maaltijden hoeft men geen matzes te eten, alhoewel de Gaon van Wilna dit wel aanbeval. 

3. Hoe kasjeren we een oven?

 De ovens worden eerst goed van binnen goed schoongemaakt met bijtende chemicaliën en op de hoogste stand aangezet gedurende minimaal een uur. In matze fabrieken is dat vaak ongeveer 480 graden Celsius. Dit heet kasjeren door middel van `liboen’: de oven moet zodanig verhit worden, dat als het ware `de vonken er vanaf vliegen’. Dit gebeurt tegenwoordig niet meer door het krachtige staal van onze ovens. Volgens Rabbi Mosje Feinstein is er al sprake van `liboen’ bij 371 graden Celsius. Alles wat minder heet is, wordt niet als een complete liboen (`roodgloeiend verhitten’) beschouwd.
Maar sommigen volstaan thuis bijvoorbeeld met het kasjeren van de oven door deze gedurende een uur op de hoogste stand te laten branden, nadat de oven met zware schoonmaakmiddelen bewerkt is en zich er geen resten van chameets meer bevinden in de oven.

4. In Ha lachma anja staat het wel erg dubbel:
   “Nu nog hier maar volgend jaar in het land Israël. Nu zijn we nog slaven. Volgend jaar zijn we vrij”

 Beide uitspraken over plaats en slavernij slaan hoogstwaarschijnlijk op twee verschillende perioden in de geschiedenis. Toen de Joden in de Babylonische ballingschap waren (500 voor), zaten ze in het huidige Irak. Toen zeiden ze: “Nu nog hier maar volgend jaar in het land Israël.”
Maar gedurende de tweede Tempelperiode zaten de Joden in Israël, maar waren ze vrijwel continu onder vreemde heerschappij. Toen zeiden ze: “Nu zijn we nog slaven maar het volgend jaar hopen wij vrije mensen te zijn.” Zo bespreken we aan het begin van de Seider in vogelvlucht de hele Joodse geschiedenis van verdrukking en ballingschap.
Twee stadia
Het zou ook kunnen slaan op de twee stadia van de bevrijding.
Volgens Rabbi Elazar ben Azarja is de tijd dat men het Pesach-offer mag eten tot midden in de nacht (dit jaar 01.41 uur) en volgens Rabbi Akiva is het tot het ochtendgloren.
Volgens Rabbi Elazar ben Azarja dat men het Pesach-offer alleen maar mag eten tot midden in de nacht, at men het bevrijdingsoffer nog voor de tijd van de bevrijding uit Egypte. Toen kon men terecht zeggen: “Nu zijn wij nog slaven”.
Maar volgens Rabbi Akiva, die stelt dat men het Pesach-offer de hele nacht mag eten, waren de Joden in feite al vrij na midden in de nacht, toen de plaag van de eerstgeborenen plaats vond. Toen waren ze alleen nog maar in Egypte en kon men zeggen: “Nu zijn we hier, het volgend jaar zijn we in het land Israël.” 

5. Waarom spreken de Tora en de Haggada ook over de rasja (het verdorven kind), die zijn tijd verdoet, zijn capaciteiten verspilt en het G-ddelijk beeld in zijn ziel verkwanselt?

 De Chacham (het wijze kind) staat vlak voor de rasja omdat alleen de Chacham in staat is om het verdorven karakter van de rasja te doorzien. Alleen de Chacham kan ervan leren hoe hij zijn tijd nuttig kan besteden. Hij is ook de enige die de rasja ten goede kan beïnvloeden. De Chacham weet het antwoord al op al zijn vragen. We spreken over en tot de rasja omdat ook hij een onderdeel vormt van ons volk.

6. Hoeveel wijn moet ik drinken?

De beker moet het liefst helemaal leeg­gedronken worden, maar als dat niet mogelijk is kan men volstaan met het drinken van het grootste gedeelte van de inhoud van de beker
Hierover bestaan veel menings-verschillen. De Hebreeuwse maat aan wijn die men in ieder van de vier bekers telkens moet drinken, heet een rewi’iet. Een rewi’iet is volgens de lichtste mening 86 cc, volgens de zwaarste mening 150 cc en volgens Rabbi Moshe Feinstein 97,95 cc. Men mag zelf kiezen welke mening men volgt.

7. Waarom wordt er geen beracha van `sjehechijanoe’ uitgesproken over de mitsva van het Omertellen? En waarom tellen we de Omer staande?

Het kan zijn, dat we het Omertellen niet zien als een aparte en onafhankelijke mitsva maar slechts als een brug tussen Pesach en Sjawoe’ot. Als we dan eindelijk Sjawoe’ot bereikt hebben, zeggen we sjehechijanoe over dit nieuwe feest. Deze beracha geldt dan ook voor de Omertelling omdat deze telling uiteindelijk tot Sjawoe’ot leidt.
We kunnen deze gedachte ook doortrekken naar het begin van de Omertelling, Pesach. De `dag na Pesach’ (Vajikra 23: 15) moeten we beginnen te tellen. Er is een duidelijk verband tussen Pesach en het Omertellen. De beracha sjehechijanoe van Pesach kan dan ook doorgetrokken worden naar de Omertelling.
Bovendien past binnen het kader van het Omertellen de beracha sjehechijanoe niet zo goed. Sjehechijanoe wordt uitgesproken bij een heuglijke gebeurtenis. Het echte Omertellen als begeleiding bij het brengen van het gersteoffer van de Omer kan niet meer plaatsvinden omdat we geen Beet hamikdasj, geen Tempel meer hebben. Dat tempert onze vreugde. Daarom zeggen we geen sjehechijanoe over onze manier van Omertellen.
We tellen de Omer staande omdat in de Toratekst (Dewariem 16: 9) gesproken wordt van staande schoven. Maar tevens staan wij uit eerbied voor de beracha over een mitsva.

8.Waarom eindigt de Seider met de uitspraak `het volgend jaar in het herbouwde Jeruzalem’ (LESJANA HABA’A BIEROESJALAJIEM)?

De uiteindelijke verlossing zal ook in de maand Nisan plaatsvinden. Na het vieren van de bevrijding uit Egypte kijken we met een oog naar de toekomst. Voor de zin uit Halleel “De doden kunnen G’d niet prijzen” geldt dat wanneer iets niet meer leeft, kan het niet meer groeien, zich verbeteren of ontwikkelen. Na het overlijden bestaat alleen nog maar het verleden maar geen toekomst meer. Wanneer we naar ons verleden kijken, hebben we vaak het gevoel dat onze daden of intenties niet altijd even groots waren. Als wij enkel naar het verleden kijken, kan het zijn dat onze zaak hopeloos lijkt. Hoe durven we onszelf nog ergens te vertonen? De doden kunnen G’d niet prijzen! Als ik echter kan stellen, dat ik zal groeien en verbeteren dan ben ik nog steeds in leven. Er bestaat nog hoop voor de toekomst. Leven is groeien. De Seideravond staat in het teken van de glorieuze, Messiaanse toekomst voor de hele wereld. Daar moeten we naar toe groeien…

 Pesach kasjeer vesameach!

Jom Hasjoa 2017 – 5777

Op maandagavond 24 april 2017 / 27 Nisan 5777 om 19.00 uur precies, wordt op de binnenplaats van de Hollandsche Schouwburg, Plantage Middenlaan 24 te Amsterdam (1018 DE) de Jom Hasjoa herdenking georganiseerd voor de gehele joodse gemeenschap in Nederland, in al haar diversiteit.

In 1962, toen de tot monument verbouwde resten van de voormalige Hollandsche Schouwburg op 4 mei voor het eerst in gebruik werd genomen als Monument voor de Nationale Dodenherdenking en de toenmalig burgemeester van Amsterdam, Mr. G. van Hall, de herinneringsvlam ontstak, vonden vele Joden in Nederland deze plek nog te beladen om samen te komen en te herdenken. Nadat Jacques Presser in 1965 koos om juist hier zijn boek “Ondergang” te presenteren, namen Joodse jeugdorganisaties het initiatief  de jaarlijkse Joodse herdenking van de Jodenvervolging, de Sjoa, de Jom Hasjoa-herdenking, die al sinds 1946 elders werden georganiseerd, nu wel te organiseren in de Hollandsche Schouwburg. Joodse jeugdorganisaties spelen nog steeds een belangrijke rol in de ceremonie. Tijdens de plechtige bijeenkomst waarvan de Hebreeuwse datum samenvalt met de opstand in het getto van Warschau, worden wereldwijd de joodse slachtoffers van de nazi – terreur herdacht.

Informatie:
Stichting Jom Hasjoa Herdenking Nederland
Tel. 06-54754000

Stichting Hollandsche Schouwburg
020-5310380
[email protected]
www.jck.nl

Speciaal voor kinderen!  

Kijk voor leuke spelletjes op http://www.jeled.net/!