Rabbijn Shimon Evers
Sjemot / Exodus 10:1-13:16
Gedachte van de week
Pesach en de volle maan.
In deze parasja leren we over de werking van de joodse kalender en over Pesach. De joodse kalender is gebaseerd op de omloop van de maan rond de aarde. Een maand is de periode van nieuwe maan tot de volgende nieuwe maan en duurt nooit korter dan 29 en nooit langer dan 30 dagen. De 15e van een maand valt altijd samen met volle maan. De datum van het begin van de viering van Pesach is op de 15e van de eerste maand, de maand Niesan, dus altijd met volle maan. Er is een interessante connectie tussen de volle maan en Pesach.
De ram – het Pesachoffer
De sterrenbeelden vormden een essentieel onderdeel van de Egyptische cultuur. Het eerste en belangrijkste sterrenbeeld is het sterrenbeeld ram. Vandaar dat de ram een van de belangrijkste afgoden was in Egypte. De periode van het sterrenbeeld ram komt overeen met de maand Niesan. Het moment van volle maan, is het moment dat dit sterrenbeeld op zijn sterkst is.
Het joodse volk in Egypte was sterk geassimileerd en moest zich duidelijk distantiëren van de Egyptische afgodendienst. Dit deden ze o.a. door enige dagen voor de Uittocht een lammetje te nemen en dat lam enige dagen in huis te houden. Vlak voor de laatste plaag moest dit lammetje geslacht worden en moest het bloed op de deurposten gesmeerd worden. Dit lammetje werd gegeten op de 15e van de maand, wanneer het sterrenbeeld ram op zijn sterkst is. Zo lieten ze zien dat het lam in hun ogen geen heilig dier meer was.
Geen afgodendienst – een wijze les van de kinderen.
De datum van de viering van Pesach leert ons een belangrijke les. Pesach is het moment van bevrijding, het is het moment van dat we ons los maken van alles wat te maken heeft met afgodendienst. Toch zal menigeen zich afvragen, dien ik afgoden? Een antwoord op deze vraag hebben mijn kinderen al op jonge leeftijd geleerd. Op school maakten zij rond Pesach altijd een eigen kinder-haggada met mooie gedachten voor Pesach. (Voor ons als ouder van een groot gezin betekende het, dat we regelmatig dezelfde gedachten als vorig jaar van de kinderen hoorden, maar voor elk kind was het zijn/ haar eigen unieke haggada. En aan ons de mooie opdracht om elke keer weer voldoende aandacht aan dat kind te geven.)
Onze eigen Uittocht
De bevrijding uit Egypte is niet alleen een gebeurtenis van ruim 3300 jaar geleden. Het is ook een actuele viering, een individuele bevrijding. Afgodendienst is niet alleen het aanbidden van een beeldje of een hemellichaam. Het is in feite alles dat ons op de een of andere manier afleidt van het zoeken naar een connectie met Hashem, iets dat ons van G’d af brengt. De kinderen gaven simpele voorbeelden: de verleiding niet kunnen weerstaan om toch te roddelen, om iets te eten dat niet kosher is, om een ander kind te pesten, enz. Ieder van ons kan dit op zijn/ haar eigen manier invullen. En zo kan iedereen een eigen feest van bevrijding ervaren, een eigen Uittocht beleven. En … je hoeft niet tot Pesach te wachten, want deze boodschap van Pesach geldt voor alle dagen van het jaar.
