Rabbijn Shimon Evers
Bemidbar/Numeri 8:1-12:16
De Tempel Menora
Aan het begin van deze parasja wordt verteld over de verplichting van de Hoge Priester, de Kohen Gadol, om dagelijks de menora in de tempel te ontsteken. In de tempel stond een 7-armige menora, waarvan dagelijks alle lichten werden ontstoken. De bakjes waren gevuld met zuivere olijfolie en er was voldoende olie dat een bakje ook in de lange winternachten kon blijven branden tot de volgende ochtend. Eén bakje had zoveel olie, dat het licht nooit doofde. Ons Nér Tamied- eeuwig licht in de sjoel – is hiervan afgeleid.
Opstijgen
De eerste Kohen Gadol in de geschiedenis was Aharon, de broer van Moshé. Hij kreeg een opdracht, die op 2 manieren vertaald kan worden: “Wanneer jij de vlammen laat opstijgen” of “Wanneer jij opstijgt ten behoeve van de vlammen.” Rashi verduidelijkt de twee vertalingen. Aharon moest er voor zorgen dat de lichten zo goed worden aangestoken dat ze zelfstandig blijven branden. En het is ook een opdracht aan Aharon zelf, ‘wanneer jij opstijgt’, d.w.z. dat Aharon op een klein trapje moest gaan staan om de menora aan te steken. Over Aharon wordt nog iets bijzonders verteld. Aharon was iemand die er altijd naar streefde om shalom – vrede te maken. Wanneer hij merkte dat er ergens een conflict was tussen mensen, dan deed Aharon altijd zijn uiterste best om dit conflict te beëindigen. Onze geleerden omschrijven hem als iemand die van de vrede houdt en de vrede najaagt.
Inspiratie delen. Het voorbeeld van Aharon
Wat kunnen wij leren van Aharon? Ieder van ons heeft een beetje Aharon in zich. Dat betekent dat iedereen het vermogen heeft om een ander inspiratie te geven. En dat kan zelfs zover gaan, dat de ander er zelf mee verder kan gaan. Laat ik dit illustreren met een prachtige brief die ik heb gekregen van een (inmiddels) oud-leerling. Zij schrijft dat ik de enige docent ben van wie zij 6 jaar lang les heeft gehad. En dat haar joodse vorming en bewustzijn een sterke ‘Evers-tint’ heeft. Vaak heb ik met haar discussies gehad en altijd met zeer veel wederzijds respect. En vaak kwamen we tot de conclusie dat ‘we agree to disagree’. En tegelijkertijd ben ik dankbaar dat ik haar wat heb kunnen meegeven. Ze zegde me toe dat ze mij t.z.t. een kaartje stuurt van haar choepa!
En dan het tweede aspect van Aharon, hij moest op een trapje staan, dat leert ons dat wanneer je er naar streeft om anderen wat licht te geven dat je daardoor zelf ook iets omhoog gaat. En de derde les die we van Aharon moeten leren is, met welke insteek we de ander moeten benaderen, vanuit liefde en gelijkwaardigheid.
Tot slot nog een ander punt. Nachmanides legt uit dat deze mitswa van de menora een eeuwigheidswaarde heeft. De wekelijkse kaarsen op vrijdagavond zijn een vervolg van de lichten van de menora. De kaarsen die een wezenlijke bijdrage leveren aan de beleving van de viering van de shabbat in shalom, in vrede.
