Rabbijn Shimon Evers
Dewariem/Deuteronomium 11:26-16:17
Tsedaka en Pesach
In de parasja van deze week wordt gesproken over de mitswa van tsedaka en over de feestdagen. Tsedaka wordt vaak vertaald met liefdadigheid, maar rechtvaardigheid is een betere vertaling. Immers liefdadigheid betekent ook een zekere vrijwilligheid, je hoeft niet te geven. Rechtvaardigheid duidt veel meer op een verplichting. Hashem heeft jou het geld gegeven, maar in bruikleen, je moet er wat goeds mee doen. Tsedaka kan met geld, maar kan ook met voedsel of ander goederen. Onderstaand verhaal is een mooie gebeurtenis over tsedaka en over pesach, de eerste van de feestdagen die in deze parasja worden genoemd.
Drie matses
Tegen het einde van de oorlog was rabbi Eliëzer Zusha Portugal (1896 – 1982), de Skulener Rebbe, samen met vele andere Displaced Persons in het Russische plaatsje Czernovitz. Pesach was over een paar weken. Hoewel een aantal van de benodigdheden voor Pesach toegezegd waren door verschillende organisaties, wilde de rebbe graag zijn eigen handgebakken sjemoera (met extra toezicht) matses hebben. Met veel moeite is het hem gelukt om dit voor elkaar te krijgen. Hij stuurde een bericht naar collega’s in de regio met de mededeling dat ze 3 sjemoera matses konden ophalen bij hem.
Zes matses
Een week voor Pesach kwam rabbi Mosje Hager, de zoon van de Wizhnitzer Rebbe om de matses op te halen voor zijn vader rabbi Boruch Hager. Nadat hij de drie matses had gekregen zei hij: “Ik weet dat U heeft laten weten, dat U maar drie matses kunt geven. Desondanks heeft mijn vader, de rebbe, gezegd dat hij echt zes matses moet hebben.” Rabbi Eliëzer had het gevoel dat hij dit verzoek niet kon weigeren en gaf aan de zoon zes matses, al was het met tegenzin.
Op de dag voor pesach kwam rabbi Mosje Hager opnieuw bij de Skulener rebbe en zei: “Ik wil U drie matses terug geven.”
“Ik begrijp het niet. Je vader had toch absoluut zes matses nodig?”
“Mijn vader zei om te vragen of U ook voor U zelf drie sjemoera matses heeft bewaard?”
Een beetje in verlegenheid gebracht zei de Skulener rebbe: “Hoe kon ik dat doen, als er zoveel mensen zijn die matse nodig hebben?”
“Mijn vader vermoedde dat al. Deze drie sjemoera matses zijn voor U!” verklaarde rabbi Mosje Hager en gaf de Skulener rebbe drie matses.
