Rabbijn Shimon Evers
Bereesjiet/Genesis 6:9-11:32
Twee manieren van kijken
Een rechtvaardig man in zijn generaties
De Torah omschrijft Noach als een rechtvaardige (een tsaddiek), volmaakt in zijn generaties. Onze geleerden hebben twee benaderingen ten aanzien van deze beschrijving van Noach. Sommigen zien het als een enorm compliment aan Noach. Hoewel zijn omgeving heel slecht en verdorven was, lukte het hem toch om als een goed mens te leven. Dus zeker, wanneer hij zou leven in een stimulerende omgeving. Maar anderen temperen dit compliment en zeggen dat Noach ten opzichte van zijn generatie inderdaad een rechtvaardige was, maar als hij geleefd zou hebben in de generatie van Awraham dan zou hij niet opgevallen zijn. Belangrijke les voor ons is, om ons goed te realiseren dat er vaak meerdere manieren zijn om naar iets te kijken.
120 jaar
Zo lang deed Noach er over om de ark te bouwen. Dat lijkt wel heel erg lang, want zo enorm groot was de ark niet. (Uitgaande van de maat dat één el 50 centimeter is, waren de maten van de ark: 300 el de lengte, 50 el de breedte en 30 el de hoogte, 150 x 25 x 15 meter) Ook hier zien we verschillende verklaringen. Sommigen zeggen dat het gewoon niet sneller ging, omdat Noach’s kinderen relatief nog jong waren toen hij de opdracht kreeg om de ark te bouwen. Dus kreeg hij maar weinig hulp. Maar anderen geven een diepgaandere verklaring. Noach heeft heel bewust de bouw vertraagd, met het doel om zijn generatiegenoten te waarschuwen. Indien zij hem zouden vragen waar hij mee bezig is, dan zei Noach dat hij een ark bouwde, omdat Hashem binnenkort de hele wereld laat overstromen vanwege de slechtheid van de mensheid. Noach waarschuwde en waarschuwde en deed een oproep tot zijn tijdsgenoten om tot inkeer te komen. Maar, kennelijk is de oproep niet aangekomen, want uiteindelijk is de zondvloed toch over de wereld gekomen.
Lechaim
Ongetwijfeld kent U de gewoonte om bij het drinken van een beetje sterke drank ‘lechaim – op het leven’ te zeggen. Velen herleiden dit naar het eerste drankgebruik, dat in de Torah genoemd wordt. Nadat Noach uit de ark kwam had hij een terugval en heeft hij als eerste activiteit een wijngaard geplant. Hij heeft te diep in het glaasje gekeken, werd dronken en heeft zich onzedelijk gedragen in zijn tent. Het eerste drankgebruik heeft dus geleid tot ongewenst gedrag. Daarom zeggen we nu ‘Lechaim’, om te er zeker van zijn dat de sterke drank die we nu gebruiken tot positieve resultaten zal leiden. En deze wens wordt beantwoord met Lechaim weliwracha, op het leven en tot zegen. Of met Lechaim toviem oelesjalom, op het goede leven en tot vrede.
Lechaim!!
