Poeriem leert ons dat het stoffelijke belangrijk is, maar het geestelijke is nog belangrijker en dat mogen we niet uit het oog verliezen. Materialisme is een middel. Een levensles van opperrabbijn Jacobs van het IPOR.
Gelukkig is het goed afgelopen met Poeriem en kon de opzet van de snode Haman om het Joodse volk uit te roeien teniet worden gedaan dankzij de inzet van Koningin Ester en Mordechaj. Maar, zo wordt de vraag gesteld, wat hadden de Joden verkeerd gedaan dat hen toentertijd uitroeiing boven het hoofd hing?
Als antwoord op deze vraag antwoordt ons de Talmoed: omdat de Joden genoten van de maaltijd die de kwade koning Achasjwerosj had aangericht.
Wat is hier gaande?
Was het probleem dat ze niet kosjer aten? Maar als dat de overtreding was dan is uitroeiing toch een veel te zware straf! En los hiervan: er wordt toch alom gebracht door verklaarders dat weldegelijk de mogelijkheid werd geboden om kosjer te eten! Het moest toch immers voor iedere onderdaan een groot feest zijn.
Hadden de Joden misschien de uitnodiging moeten weigeren?
De wet van het land dient gerespecteerd te worden en voor het welzijn van de Overheid spreken we speciale gebeden uit. Zeker dus moesten de Joden deelnemen en aanwezig zijn bij bijeenkomsten waar ze van Overheidswege waren geïnviteerd.
Maar ze gingen de fout in omdat ze genoten van die maaltijd. Ze deden niet mee omdat dat nu eenmaal moet, maar ze gingen er helemaal in op. Dáár lag het probleem. De uitnodiging om aanwezig te zijn werd niet meer beschouwd als een middel om vredig voort te leven temidden van de niet-joodse samenleving van toen, maar de participatie werd het doel.
Minder kans van slagen
Toen Ester naar de Koning ging in een poging om haar volk te redden zorgde ze er voor om er zo aantrekkelijk mogelijk uit te zien om zo tot de Koning toegang te verkrijgen. Ze bewandelde de diplomatieke weg. Maar vóór haar diplomatieke poging vastte ze drie dagen en drie nachten?! Ze zal er daardoor zeker niet charmanter hebben uitgezien!? Minder kans van slagen dus. Hoe plaatsen we dit?
Ester begreep dat de hulp alleen en uitsluitend van Boven zou moeten komen. Maar Hasjeem wil van ons dat we een voorwerp maken om Zijn zegen te kunnen ontvangen. En dus was het gebed, het vasten, in haar optiek het meest essentieel. De diplomatieke onderhandeling was slechts van secundair belang.
Portemonnaie
Een parabel vertelt ons over een man die als een bezetene bezig is om een portemonnaie te maken. Hij vergat echter dat zonder financieel inkomen de portemonnaie weinig waarde heeft….
En dat was de fout van de Joden van toen: ze genoten van de maaltijd en vergaten dat de halagische verplichting om de uitnodiging te aanvaarden slechts te vergelijken valt met een portemonnaie die zonder de Zegen G’ds weinig waarde heeft.
De Zegen
Contacten met de Overheid moeten we nastreven. Via de natuurlijke weg dienen we voor ons Jodendom, ook hier in Nederland, te vechten. Maar de Zegen komt niet van de Overheid, maar van de Allerhoogste Overheid, de Koning der Koningen, via de politieke en diplomatieke kanalen.
Israel
Hetzelfde geldt voor ons aller Israël. Natuurlijk moet Israël een leger hebben om de vijand, die ons de zee in wil drijven, te verslaan. Vanzelfsprekend dienen we rekening te houden met de publieke opinie en met de Verenigde Naties en hun resoluties……maar het zijn niet meer dan voorwerpen, portemonnaies , om de zegen van Boven te ontvangen.
Materialisme is een middel
Wat van toepassing is op de verhouding Verenigde Naties versus Israël, portemonnaie versus geld, geldt even zozeer voor de visie van de mens op de materie in z’n algemeen. Materialisme is een middel. Een middel dat we moeten gebruiken om de zegen van Boven te ontvangen. Maar als we de portemonnaie beschouwen als de hoofdzaak en de zegen van Boven als bijzaak, hebben we de boodschap van Poerim helaas niet begrepen en lezen we de megilla helemaal verkeerd.
Alleen maar simches
Gelijk we op Poeriem het niveau dienen te bereiken dat er geen verschil meer zichtbaar is tussen de snode Haman en de goede Mordechaj,
zo ook wens ik ons allen toe dat de Allerhoogste Zijn zegen zal mogen geven voor een jaar met alleen maar simches, fysiek en geestelijk, een jaar waarin het voor de gehele mensheid zichtbaar zal zijn waar de essentie ligt, een jaar waarin er dús geen oorlog meer zal zijn, ziekte zal zijn verdwenen en slechts sjalom en voorspoed voor de gehele mensheid zal heersen.
Poerim 5769
Binyomin Jacobs, Opperrabbijn
