Voor het eerst in de geschiedenis is een Nederlandse Talmoed-vertaling in druk verschenen. Nog niet de hele Talmoed, maar het eerste begin is gemaakt. Door de Leeuwarder arts Jacob de Leeuwe (58). Hij noemde zijn publicatie Mattenat Ja’acov – het geschenk van Jacob.
Iedere zondagavond
Zijn werk is de weerslag van een wekelijkse sjioer van twee uur die De Leeuwe in Leeuwarden geeft aan een groep mannen binnen de Joodse Gemeente. Vorig jaar vierden zij hun eerste sijoem (de afronding van een deel van de Talmoed) en ze gaan gestaag verder. In zijn voor- en dankwoord zegt de auteur hier over: “Last but not least wil ik dank zeggen aan mijn medestudenten, mijn Talmoedgroepje uit Leeuwarden met wie ik iedere zondagavond Talmoed leer en hen tracht te onderrichten en zij voor mij en elkaar een bron van inspiratie vormen en de noodzaak tot vertaling alleen maar door en voor hen mogelijk is geworden.”
Naast de wekelijkse sjioer werkt De Leeuwe elke dag vijf tot zes uur aan de vertaling.
Duizend uur
Jacob (Jacques) de Leeuwe is een afstammeling van de Praagse geleerde rabbi Jehoeda Löw. In Rotterdam geboren, groeide De Leeuwe op in Enschede waar zijn vader jarenlang voorganger was. Zelf gaat hij nu voor in de diensten in de sjoel van Leeuwarden. De bestudering van de Talmoed en de vertaling en bewerking tot een Nederlandstalige uitgave heeft hij aan de nagedachtenis van zijn vader opgedragen. Philip de Leeuwe overleed in 2006.
Sindsdien heeft zijn zoon zo’n duizend uur aan het boek gewerkt. Het boek beslaat alleen nog maar het eerste hoofdstuk van de Talmoed. Uiteindelijk moeten er 100 delen verschijnen om de hele Talmoed in het Nederlands vertaald te hebben. Het tweede deel van de vertaling is inmiddels ook al af, de druk verschijnt naar verwachting over enkele weken. De Leeuwe hoopt ieder jaar drie delen uit te brengen.
Buiten Amsterdam
Het begin dat De Leeuwe heeft gemaakt met het publiceren van een Nederlandse Talmoed-vertaling is een bijzondere stap. Dat de vertaling de vrucht is van een sjioer (cursus) en vele uren noeste arbeid búiten Amsterdam, is een nog veel uitzonderlijker fenomeen. Op meerdere plaatsen in Amsterdam wordt de Talmoed wekelijks en soms zelfs dagelijks bestudeerd. Wekelijkse Talmoedstudie gebeurt ook in Almere, in Amersfoort en in Maastricht waar sinds enige jaren de Talmoed wordt bestudeerd onder leiding van de daar woonachtige rabbijn Y.Y. Schapiro.
In Israel heeft de oud-Rotterdammer Zwi Goldberg ook een aantal Talmoed-tractaten vertaald die te vinden zijn op zijn site Hoor Israel.
