Op 24 februari wordt in het Verzetsmuseum Friesland een paneel onthuld met daarop de namen van alle vijfhonderd Friezen die een Yad-Vashemonderscheiding kregen. De onderscheiding van het Israelische Holocaustcentrum is de hoogste onderscheiding van de staat Israël, voor mensen die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben ingespannen om joden te redden.
Wereldwijd is sinds begin jaren zestig aan bijna 20.000 mensen de Yad Vashem-onderscheiding toegekend, 5000 daarvan zijn er in Nederland uitgereikt. Ruim 500 onderscheidingen zijn toegekend aan niet-joodse Friezen die hun leven hebben geriskeerd om joden te redden.
Medaille
In het paneel is een originele Yad Vashem medaille opgenomen die in 2004 postuum is toegekend aan Siemen Visser en Hielkje van der Zee uit Echten. De medaille en het bijbehorende certificaat werden door de kleinkinderen in ontvangst genomen. Zij overhandigden vervolgens tijdens de plechtigheid de onderscheiding officieel aan het Verzetsmuseum Friesland.
Het Verzetsmuseum bezit meerdere exemplaren van de onderscheiding en al enkele malen is het museum de locatie geweest waar de toekenningsceremonie heeft plaatsgevonden, maar niet eerder is de onderscheiding zo direct – als onderdeel van de plechtigheid – aan het museum geschonken. Het is om die reden dat er een speciale plek in de vaste opstelling van het museum is ingericht.
Stempel
Tegelijkertijd ontvangt het Friese Verzetsmuseum uit handen van wethouder Tom van Mourik een stempeltje met de letter J. Dat werd gebruikt om de gehate J in persoonsbewijzen te zetten.
Geen ander vergelijkbaar museum heeft zo’n stempel in de collectie. Gerk Koopmans, conservator van het Verzetsmuseum Friesland heeft collega’s van soortgelijke musea gebeld, maar niemand bezit er eentje. Het stempeltje komt vermoedelijk van het stadhuis van Sneek, maar mogelijk ook uit dat van Achtkarspelen.
Cultuurwethouder van Leeuwarden Tom van Mourik kreeg het stempeltje van zijn vader Willem na diens overlijden.
Het stempeltje is na de overhandiging niet meteen voor het publiek te zien. Het zal voor het eerst getoond worden in de jubileumtentoonstelling Tsjoch! die in het kader van het 125-jarig jubileum van het Fries Museum (waarvan het Verzetsmuseum een onderdeel is) is samengesteld. Tsjoch! is vanaf 8 april toegankelijk voor het publiek.
