Een volgende stap in de marginalisering van het Jodendom in Nederland. Dat zegt rabbijn R. Evers op de uitlating van Geert Wilders na het verschijnen van diens Fitna-film. Wilders meent dat het Oude Testament vanwege de daarin voorkomende agressie vervangen moest worden door het Nieuwe Testament.
Rabbijn mr. drs. R. Evers
Kwetsend voor wie?
De agressie die uit Fitna van Geert Wilders spreekt is kwetsend. De vraag is alleen voor wie. Doorlopend met de dood worden bedreigd is niet bepaald bevorderlijk voor ons Joodse welbevinden alhier.
Joden en jodinnen worden continu misbruikt, zowel in de strijd tegen de islam als omgekeerd: soms worden de Joden afgeschilderd als apen en zwijnen of worden onjuiste citaten uit Joodse geschriften aangehaald, zoals in de laatste 30 seconden van de `tegen’-film Almouftinoun van de AEL.
Volgende stap
Ook Wilders’ commentaar op de radio, waarin hij stelde, dat het Oude Testament vanwege de agressie vervangen moest worden door het Nieuwe Testament – als voorbeeld voor zijn pleidooi voor een nieuwe Koran – ervaar ik als kwetsend voor de Joodse bevolkingsgroep. Het is de volgende stap in de marginalisering van de Joodse religie in Nederland.
Agressieve lading
Het is inderdaad waar dat in het Oude Testament veel woorden voorkomen, die – naar huidige maatstaven – een agressieve lading lijken te hebben. Maar daar zit het hem er nu juist in. Ondanks dit gegeven is de Joodse bevolkingsgroep daar altijd zeer tolerant, niet agressief en niet missionair mee omgegaan.
Tolerant?
Hoezo tolerant? Hoewel in Nederland de doodstraf pas vorige eeuw werd afgeschaft, is de doodstraf binnen het Jodendom reeds bijna 2000 jaar geleden afgeschaft. Doodstraffen werden ook zelden toegepast in het oude Israël van meer dan 2000 jaar geleden. `Oog om oog, tand om tand’ wordt al in de vroegste geschreven traditie, de Talmoed, als financiële compensatie uitgelegd. Eerwraak kennen wij niet.
Bekeren
Missie is bij ons verboden. Wij gaan er niet van uit, dat iedereen zich moet bekeren tot ons geloof. De afgelopen 2000 jaar hebben we het alle mensen, die zich wilden bekeren tot het Jodendom, niet makkelijk gemaakt. Iedere bekeerling, die bij een van onze rabbijnen komt, krijgt te horen dat hij als deugdzame niet-Jood even goed in het Gan Eden – het Paradijs – kan komen. Kandidaten voor bekering worden minimaal drie maal afgewezen.
Agressief
Waarom moesten wij zo nodig dood tijdens de Inquisitie, de Holocaust of daarna? Het Nieuwe Testament bevat niet alleen uitingen van liefde. Ook daar komt agressie in voor. De naastenliefde was voor Joden op de brandstapels in de loop der eeuwen niet altijd even invoelbaar. De liefde uit het Nieuwe Testament is gebaseerd – anders dan Luther lijkt te stellen – op het adagium `Heb uw naaste lief gelijk uzelf’. Wie schetst mijn verbazing, mijnheer Wilders, dat dit reeds in het Oude Testament staat – precies in het midden – in het derde boek Mozes, Leviticus 19:18? Moest het Oude Testament inderdaad herschreven worden om deze liefdesboodschap uit te dragen? Het stond al in het Oude.
Interpretatie
Het gaat om de interpretatie ervan naar de praktijk. Hoe agressief de tekst van de Tora ook moge lijken in uw ogen, juist het schrille contrast met de vredelievende praktijk van het Jodendom had u de ogen moeten openen. Is u nooit opgevallen, dat de aanhangers van het Oude Testament nooit dood en verderf hebben gepredikt de afgelopen eeuwen?
Overbruggen
Hier in Amsterdam scheppen we geen tegenstellingen maar overbruggen we ze. Aan de ovalen tafel bij burgemeester Job Cohen hebben we goede gesprekken gevoerd. We probeerden de overeenkomsten te vinden en niet de verschillen.
We moeten rekening houden met de wederzijdse gevoelens en de emoties van onze achterbannen. Het doorlopend vergelijken met het leed dat tijdens de Holocaust over het Joodse bevolkingsdeel is uitgestort, wordt bij ons als zeer ongepast ervaren.
Vrede, perfectie
Het jodendom is een vredelievende religie en van de Tora in de meest brede zin wordt gezegd, dat ‘al haar paden vrede zijn’ (Spreuken 3:17). Het Hebreeuwse woord voor vrede luidt sjalom. Het komt van het werkwoord sjaleem, dat volledig of perfect betekent. Het heeft de bijbetekenis van harmonie. De Tora bezigt de term sjalom in intra-psychische, intermenselijke, internationale en religieuze zin. Alles tezamen genomen zou men sjalom het beste kunnen vertalen als ‘een toestand van volledige harmonie in iedere relatie’.
Het Jodendom is niettemin geen onvoorwaardelijk pacifistische religie. De wereldvrede is een ideaal, dat pas in Messiaanse tijden haalbaar wordt geacht. Wij zijn realistisch genoeg om te erkennen, dat er grote individuele en groepsverschillen bestaan. Toch zoeken wij via het sjalom-concept het verbindende element.
