In het jaar van Darwin en terwijl een Beagle II de reis van Darwin opnieuw vaart, bekijkt rabbijn Evers de door Charles Darwin ontwikkelde evolutietheorie vanuit Bijbels perspectief. Het overleven van de sterkste? Dat kan toch niet het enige doel hier op aarde zijn! Een van de grootste bedreigingen voor het Jodendom was de evolutietheorie. Sinds Darwin werd het geloof zwaar op de proef gesteld. De evolutieleer staat lijnrecht tegenover de Scheppingstheorie. De “survival of the fittest” is niets anders dan een tautologie. Wie overleven? Degenen, die het sterkst of het meest toegerust zijn om te overleven. Waarom bestaat u nog anno nu? Omdat u kennelijk afstamt van mensen, die het best het hoofd konden bieden aan dodelijke omgevingsinvloeden. Het verklaart niets. Het stelt alleen maar.
Bovendien rechtvaardigt het het recht van de sterkste. De sterkste overleeft. Dat is kennelijk het enige doel hier op aarde: overleven. Ik vind zijn theorie onmenselijk. De Tora predikt liefde, recht, altruïsme en medemenselijkheid. De Grondwet van Darwin ademt de geest van een puur fysieke overlevingsstrategie en kent als enige norm: hoe overleef IK? Iedere vezel van de Tora verzet zich tegen deze totaal onethische levenstheorie.
Darwin verklaart niets. Hij schuift het probleem alleen maar een paar miljard jaar terug in de tijd. Ook hij moet ons uitleggen waar tijd, plaats en materie vandaan komen. En dat doet hij niet. Juist vele wetenschappers staan versteld van de complexiteit, systematiek, wetmatigheid en onderlinge verwevenheid van de natuur. Het Intelligente natuurDesign frappeert iedereen. Dat kan geen toeval zijn.
Mensen gingen nadenken over mogelijke alternatieven omdat de Scheppingstheorie zeer veel morele gevolgen heeft. Als je in G-d gelooft, zul je Hem ook moeten gehoorzamen. Waarom nemen zovelen Darwins theorie klakkeloos over? Darwin plaatst de Genesis enkele miljarden jaren terug. Geen eisen van G-d meer, geen normen of waarden. Maar hij lost de vraag naar het ontstaan van tijd, ruimte en materie niet op. Darwins winst is overzichtelijkheid. Een geleidelijk proces van eencelligen naar dier en mens is voor de simpele geest te bevatten en bovendien waardevrij.
Maar vroeg of laat slaat een gevoel van zinloosheid toe. Wat is het nut van alles? Wat is die drive van de ‘fittest’ (besten) om te overleven? Waar gaat dit naar toe? Waar is het einde van deze onbeperkte verbetering van de soort? Darwins aantrekkingskracht ligt in het gebrek aan waarden en normen. Zin en betekenis van het leven vervagen. Wanneer wij van eencelligen stammen, vervalt elke religieuze eis. Maar geschapen door een normerende G-d moeten wij voldoen aan allerlei hoogstaande opdrachten.
Zonder religieus besef is alles toegestaan. Religie biedt het kader. Met alle morele en ethische voorschriften van de Tora kunnen wij een verantwoorde maatschappij opbouwen. Het kan zijn, dat niet alle individuen de hoge waarden en normen kunnen halen of waarmaken. Maar het Jodendom biedt in ieder geval het kader. En erkent, dat wij als morele wezens geschapen zijn. En eist ook, dat de mens zijn morele en ethische gevoel gebruikt en praktiseert.
