Wachaj bahem – de Tora geeft ons opdracht in het Joods culturele erfgoed te leven. Leven kan op verschillende manieren gedefinieerd worden. Waar het uiteindelijk om gaat is dat het leven de moeite waard is om geleefd te worden, een leven waarover we – van begin tot eind – kunnen zeggen, dat het niet opgegaan is aan allerlei futilitieten. We spreken over de kwantiteit en kwaliteit van leven. In het Jodendom gaat het om beide – gasjmioet (het aardse leven) en roechnijoet – het geestelijke leven.
Rabbijn mr drs. R. Evers
Ieder moment van leven
Wij baseren ons op ons zekere geloof, dat niet alleen het menselijk leven in het algemeen van onschatbare waarde is maar dat tevens ieder moment van leven van belang is. In de voorbereidende fase van het leven dat komen gaat, kan men juist met het oog op de Olam Haba – dat toekomstige leven nog veel veranderen. De Joodse traditie verkondigt de gedachte, dat men in één moment van een ‘slechtaard’ kan veranderen in een ‘tsaddiek’, een rechtschapen mens die zijn Schepper zonder vrees tegemoet kan treden, zoals de Talmoed dit zo treffend uitdrukt: “Sommigen verwerven hun plaats in de Toekomstige Wereld in enkele ogenblikken.”
Rode draad
Leven is een ondeelbare en niet te kwantificeren grootheid (hoewel onder omstandigheden afwegingen tussen vormen van leven moeten worden gemaakt waarbij naar medische maatstaven wordt gekwantificeerd, zoals bij een keuze tussen twee patiënten bij slechts één medicijn of levensreddend instrument). Het doet er niet toe of iemands leven voor een aantal jaren of voor slechts enkele seconden verlengd kan worden. Een slachtoffer van een natuurramp moet zelfs op de Sjabbat (ondanks de ontwijding van deze heilige dag) gered worden, ook al is het zeker dat het slachtoffer nog maar korte tijd te leven heeft. De nadruk op het belang van het (aardse) leven loopt als een rode draad door de joodse opvattingen over medische ethiek.
Beloning
Deze wereld is de arena waar het gevecht tussen goed en kwaad plaatsvindt en waar de `beloning’ kan worden verdiend voor het Hiernamaals. De Hemel is bestemd voor het ontvangen van de beloning – in de vorm van genieten van G’ds Aanwezigheid en Uitstraling – voor alle religieuze strevingen hier op aarde. Het lichaam is het instrument waarmee de ziel haar zegenende werking kan uitoefenen in deze aardse realiteit. Een ziek lichaam stoort bij de uitoefening van de zieleopdracht. Vandaar dat de Tora het herstellen van de gezondheid of het voorkomen van ziekten een groot goed acht.
