Rabbijn mr drs R. Evers, Rabbijn van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap
De zoon van de bekende NSB’er Meinoud Rost van Tonningen, Grimbert, is tijdens de dodenherdenking op 4 mei in Culemborg een van de sprekers. Verschillende bestuursleden van het organiserend comité zullen niet aanwezig zijn uit protest tegen de persoonlijke uitnodiging door de voorzitter.
Mogen wij Grimbert, een zoon van Rost van Tonningen, weigeren? Dicteert de Tora ons geen vergevingsgezindheid, die de vijand van gisteren transformeert in een vriend? Leert de Tora ons niet (Deut. 24:16): “Kinderen zullen niet vanwege hun vaders sterven, ieder zal om zijn eigen zonden berecht worden?”. Zestien jaar geleden vond bijna 52 procent van de Nederlanders, dat Duitsers konden worden betrokken bij de viering van de Bevrijdingsdag op 5 mei 1995 terwijl 54 procent vond, dat er geen Duitsers aanwezig mogen zijn op de Dodenherdenking op 4 mei.
Wat valt er eigenlijk gezamenlijk te gedenken en te vieren op 4 en 5 mei? De gevolgen en de bevrijding van de gruwelijke Nazi-terreur. Wordt er wel eens aan de gevoelens van de eerste en tweede generatie slachtoffers (joden, verzetsstrijders en andere gewone burgers) van de Duitse terreur gedacht? Ja, maar nooit voldoende.
De discussie alleen al toont weinig begrip. Herdenken is rouwverwerking en voor velen van ons is dat helaas nog steeds een bijna onmogelijke opgave.
De gevoelens van de nabestaanden staan centraal en juist dit respect mis ik zo node in de discussie rond de toelating van familieleden van de voormalige agressor bij onze nationale monumenten.
Natuurlijk onderscheid ik goede en slechte mensen. Iedereen kan spijt hebben. Grimbert heeft ongetwijfeld afgerekend met het Nazi-verleden van zijn ouders. Maar dat besef is niet essentieel voor de vraag of hij moet worden uitgenodigd. Historische, emotionele en psychologische feiten pleiten tegen.
Het feit, dat in deze contreien de Joodse bevolking op beestachtige wijze gedecimeerd is, is door een groot deel van de overlevenden en hun kinderen nog steeds niet verwerkt.
