Twee Joden, de Amerikaan Thomas C. Schelling en de Israëliër Robert J. ‘Yisrael’ Aumann is de Nobelprijs voor Economie toegekend.
Ze krijgen de prijs omdat ze met behulp van de speltheorie inzicht hebben gegeven in de strategie achter economische processen zoals conflicten en samenwerking. Ze konden daarmee duidelijk maken hoe economische conflicten ontstaan, zoals handelsoorlogen. Volgens Aumann hoef je geen verstand van economie te hebben om de Nobelprijs voor Economie te winnen.
De speltheorie is een wetenschappelijke uitleg van een strategie die poogt vast te stellen welke stappen verschillende spelers (bijvoorbeeld handelspartners, werkgevers en vakbonden of zelfs criminele organisaties) moeten nemen om voor zichzelf de beste uitkomst te bewerkstelligen.
“Hun werk heeft de sociale wetenschappen ver buiten de economische grenzen gebracht”, aldus de Nobel-organisatie. “Met hun onderzoek leverden ze een blijvende bijdrage aan de discussie over de vorming van sociale instellingen”. Omdat hij zich kennelijk meer als wiskundige beschouwt, dan als econoom zei Aumann nadat hij het nieuws over zijn uitverkiezing had vernomen: “eigenlijk heb ik helemaal geen verstand van economie”.
Tijdens de Koude Oorlog gebruikte Schelling de speltheorie om de belangrijkste kwesties van die periode, veiligheid in de wereld en de wapenwedloop, te verklaren. Aumann borduurde daarop voort. Hij heeft de logica van het redeneren volgens de speltheorie verduidelijkt en de terreinen uitgebreid waarop die theorie kan worden toegepast.
Auman (75) is geboren in Duitsland. Zijn ouders vluchtten met hem in 1938 kort voor de Kristallnacht en slaagden er in zich in de VS te vestigen. In 1956 vestigde Aumann zich in Jeruzalem. Hij is zowel Israëlisch als Amerikaans staatsburger. Hij doceert aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Schelling is 84 jaar. Hij is docent aan de Universiteit van Maryland.
Vorig jaar wonnen twee Israelische biochemici van het Technion in Haifa, Aaron Ciechanover en Avram Hershko de Nobelprijs voor scheikunde. In 2002 ontving een andere Israëlier, Daniel Kahaneman, eveneens de Nobelprijs voor economie. Hij werkt aan het zelfde instituut als Aumann.
De prijs wordt op 10 december uitgereikt door koning Carl Gustaf.
