In zijn eerste grote toespraak over de Nazi-periode, heeft paus Benedictus de ‘genocide op de Joden’ veroordeeld. “De mensheid mag niet worden toegestaan dit te vergeten of zulke afschuwelijke misdaden zich te laten herhalen.”
Deze woorden sprak paus Benedictus XVI een maand na zijn aantreden. De Duitse paus hield zijn toespraak na de vertoning van een nieuwe film over het leven van zijn Poolse voorganger Johannes Paulus II. De film, ‘Karol, een man die paus werd’ gaat in op de belangrijkste momenten in het leven van de Poolse paus tot zijn benoeming als bisschop van Rome. Ook komen de wreedheden van de Tweede Wereldoorlog, de bezeting van Polen door de de Duitsers en de vernietiging van de Joden, in de film aan de orde.
Benedictus noemde ‘de onderdrukking van de Polen en de volkerenmoord op de Joden ‘afschuwelijke misdaden die aan iedereen het duivelse tonen dat de inhoud vormde van de Nazi ideologie’. In zijn soms op emotionele toon uitgesproken woorden zei de paus dat de Nazi periode aangeeft hoe slechtheid zich kan nestelen in de menselijke ziel.
Benedictus verklaarde er van overtuigd te zijn dat het feit dat hij en zijn voorganger de Tweede Wereldoorlog aan twee zijden van de grens doormaakten, een onderdeel vormt van gods voorzienigheid.
Johannes Paulus II die op 2 april 2005 overleed, was de eerste paus die een synagoge bezocht en de eerste die een Nazi vernietigingskamp bezocht. Hij leidde het Vaticaan naar diplomatieke relaties met Israel, bracht een bezoek aan Yad Vashem en de Westelijke Tempelmuur en noemde antisemitisme een zonde jegens God.