Vragen, Sje’elot en Kasjes

Pesach – Karpas al sjoem ma?

Vanwege wat is het voorgeschreven? Eigenlijk is ‘al sjoem ma’ de uitdrukking bij de uiteenzetting van rabban Gamli’eel over Pesach, matsa en maror, elders in de haggada. Maar de vraag is gewettigd waarom eigelijk karpas aan het begin van de … Lees verder

Pesach – Waarom zijn er op sederavond drie matses?

Een matse is vergelijkbaar met een brood. Op vrijdagavond of jomtov-avond hebben we twee broden – de challot. Maar omdat wij op sederavond zeggen in Ha lachma anya laat ieder die honger heeft komen en mee-eten, is er een extra … Lees verder

Chanoeka – Hoeveel coupletten heeft Ma’oz Tsoer ?

Maoz Tsoer is een lied dat in de dertiende eeuw voor Chanoeka werd gecomponeerd door Mordechai ben Izak Halevi die zijn naam als een acrostichon verbond aan de eerste letters van de vijf coupletten. Het zesde couplet – Chasof zero’a … Lees verder

Chanoeka – Licht versus duisternis

Is er meer reden om lichten te ontsteken dan alleen vanwege het acht dagen-wonder van het kruikje olie dat de menora in de Tempel brandend hield? Onze geleerden verklaren dat de beschrijving van de aarde in het begin van Bereesjiet … Lees verder

Chanoeka – Waarin onderscheidt Chanoeka zich van andere gebeurtenissen?

Het Chanoekafeest werd ingesteld nadat de TeNaCh werd afgesloten. Het is daarmee het enige feest op onze kalender dat niet in het Oude Testament staat beschreven. Die stelling gaat niet meer helemaal op, sinds in 1948 de staat Israel werd … Lees verder

Chanoeka herdenkt de herinwijding van de Tempel in Jeruzalem. Was daar dan ooit een tempel?

Het lijkt een retorische vraag. Hebben wij duizenden jaren voor niets Chanoeka gevierd, de herinwijding herdacht, maar ook gevast op 9 aw om de val van de tempel? De vraag is helaas wel degelijk actueel voor wie naar de wereldpolitiek … Lees verder

Chanoeka – Uit hoeveel woorden bestaat ‘Hanerot halaloe’?

04-0062a

Er zijn meerdere versies van ‘Hanerot halaloe’. De meeste hebben meer dan 38 woorden. De versie van 38 woorden, die trouwens niet onze traditie is, trekt de bijzondere aandacht omdat er dan 36 +  2 woorden in ‘Hanerot halaloe’ zijn. ‘Hanerot … Lees verder

Chanoeka – Moet ieder voor zich aansteken? Een of meer Chanoekiot per gezin?

Volgens de Gemara (Sjabbat 21b) steekt het hoofd van het gezin aan, waarmee hij zijn familie ook aan de vervulling van de mitswa heeft verbonden. Daarentegen is het toegestaan om per gezin meerdere Chanoekiot aan te steken. Onder de Griekse … Lees verder

Chanoeka – Wanneer zegt men ‘Hanerot halaloe’?

Zodra de eerste kaars van de chanoekia is aangestoken wordt ‘Hanerot halaloe’ gezegd, dus op de tweede en volgende avonden wanneer er meer kaarsen zijn, tijdens het aansteken van de volgende kaarsen. Ieder die aansteekt zegt dus bij het aansteken … Lees verder

Chanoeka – Hoe verhoudt zich het feit dat Chanoeka is ingesteld door de rabbinale geleerden …

… met het Tora-gebod dat aan de verplichtingen van de Tora niet mag worden toegevoegd of afgenomen? Het Sanhedrien onder leiding van Sjimon ben Sjetach besloot dat jaarlijks vanaf 25 kislew gedurende acht dagen er extra lichten moesten worden ontstoken … Lees verder